TEPAV: Asgari Ücrete İleriye Dönük Endeksleme ve Enflasyon Uyumlaması Şart
CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in gündeme getirdiği Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) tarafından yapılan analize göre, Türkiye’de asgari ücret 2014 yılından bu yana hedef enflasyona göre artış yapılsaydı bugün 3 bin 147 TL seviyesinde olacaktı. Ancak, hedef enflasyon ve TCMB’nin enflasyon tahminlerine göre yıllık zamlar yapılsaydı, asgari ücret bugün 6 bin 835 TL olacaktı. TEPAV’ın verilerine göre, bir asgari ücretlinin 2024 seviyesinde yaşayabilmesi için gereken net asgari ücretin önümüzdeki yıl için 25 bin 157 TL olması gerekmektedir.
ANKA’dan Nisanur Yıldırım’ın haberine göre, Türkiye’deki milyonlarca asgari ücretli, 2025 yılındaki maaşlarına yapılacak zam miktarını merakla bekliyor. Toplumda, asgari ücrete ”gerçekleşen enflasyon” mu yoksa ”hedef enflasyon” göre mi zam yapılacağı konusundaki tartışmalar giderek artmaktadır.
Ücretlerde “İleriye Dönük Endeksleme” Tartışmaları
TCMB Başkan Yardımcısı Osman Cevdet Akçay’ın enflasyon raporu toplantısında yaptığı açıklamalar, maaş zamlarında ”ileriye dönük endeksleme” konusuna odaklanılmasına neden olmuştur. Akçay, ileriye dönük endekslemenin önemine vurgu yaparak, ”Bir noktada ileriye dönük endekslemeye geçmek zorundayız. Geriye dönük endekslemeler, sürekli kendi kendini besleyen bir süreci doğurmaktadır. Hem kamuda hem özel sektörde ileriye dönük endeksleme uygulanmalıdır. Ben bu dönemin buna uygun olduğunu düşünüyorum. İleriye dönük endekslemenin zamanda devreye alınması gerekmektedir” şeklinde konuştu.
Şimşek: “Yönetilen ve Yönlendirilen Fiyatlar Enflasyonla Uyumlu Olacak”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bakanlık bütçe görüşmelerinde ”Yönetilen ve yönlendirilen fiyatların enflasyon hedefleriyle uyumlu olacağını” belirtti. Yönetilen ve yönlendirilen fiyatlar arasında elektrik, doğal gaz, su faturalarına gelecek zamlar, alkol-tütün üzerine gelecek vergi ayarlamaları ve çeşitli kamu hizmetleri bulunmaktadır.
TEPAV’dan Asgari Ücret için Farklı Analizler
TEPAV’ın politika notunda, 2014 yılından bu yana hedef enflasyona göre yapılan zam hesaplarına yer verildi. Buna göre, sadece hedef enflasyona göre zam yapılsaydı, bugün asgari ücret 3 bin 147 TL olacaktı. TEPAV’ın senaryolarına göre, farklı hesaplamalar yapılarak, asgari ücretin günümüz koşullarına uygun seviyeye gelmesi için yüzde 57,2 ila yüzde 67,7 arasında bir zam yapılması gerektiği belirtilmektedir.
TEPAV’ın politika notuna göre, asgari ücrete yıl içinde yapılacak ara zamların, yüksek enflasyon dönemlerinde işçinin satın alma gücünü koruması açısından önemli olduğu vurgulanmıştır. 2025 için bir asgari ücretlinin 2024 seviyesinde yaşayabilmesi için ihtiyaç duyulan net asgari ücretin 25 bin 157 TL olması gerektiği hesaplanmıştır.
